10 อ ลักษณะครูคุณภาพในประชาคมอาเซียน

[เลิศชาย ปานมุข]

คอลัมน์ พร้อมรับมือเออีซีหรือยัง? โดย ดร.สมชาย เทพแสง มหาวิทยาลัยศรีนครินทรวิโรฒ

ในฐานะที่ประเทศไทยเป็นหนึ่งในสมาชิกก่อตั้งอาเซียน รัฐบาลไทยได้ให้ความสำคัญในการเตรียมความพร้อมของประเทศ ในการร่วมผลักดันให้เกิดการสร้างประชาคมอาเซียนภายในปลายปี 2558 ที่เน้นการรักษาผลประโยชน์ของประชาชนในภูมิภาค

รัฐบาลไทยได้ผลักดันให้เกิดการบรรลุเป้าหมาย กฎบัตรอาเซียน (Realizing The ASEAN Charter) มีการเสริมสร้างประชาคมอาเซียนที่มี ประชาชน เป็นศูนย์กลาง และคำนึงถึงความมั่นคงของประชาชนในภูมิภาค โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อนำประเทศไทยไปสู่การเป็นประชาคมอาเซียนที่สมบูรณ์และเข้มแข็ง ทั้งด้านเศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม การเมือง และความมั่นคงของชาติ

ดังนั้น "ครู" จึงมีบทบาทสำคัญในการส่งเสริมการเตรียมความพร้อมของสังคมไทยสู่ประชาคมอาเซียน จำเป็นต้องมีการพัฒนา คุณลักษณะของครู ให้มีคุณภาพเพื่อเป็นแบบอย่างแก่ลูกศิษย์และประชาชนโดยทั่วไป

"ครูคุณภาพ" จึงควรมีลักษณะ "10 อ" ดังนี้

อุดมการณ์ การตั้งเป้าหมายสูงสุดในการปฏิบัติงาน และพยายามใช้วิธีการเพื่อไปสู่เป้าหมายนั้นอย่างชัดเจน มั่นคง เน้นผลสัมฤทธิ์ของผู้เรียนเป็นสำคัญ โดยเฉพาะความรักในอาชีพ มีจิตสำนึกและจิตวิญญาณแห่งความเป็นครู ยึดมั่นในจรรยาบรรณอย่างแน่วแน่ และพัฒนาตนไปสู่ "ครูมืออาชีพ" ประพฤติตนเป็นแบบอย่างที่ดีของสังคม

อดทน เป็นผู้มีความอดกลั้นอดทนต่อสิ่งยั่วยุ อดทนต่ออารมณ์ความรู้สึกของลูกศิษย์ ผู้ปกครอง และชุมชน ไม่อ่อนไหวไปตามอกุศลมูล ได้แก่ โลภะ โทสะ โมหะ อดทนต่อความยากลำบาก สามารถเผชิญกับความลำบากเพื่อให้การทำงานประสบผลสำเร็จ และอดทนต่อการถูกด่าว่า หรือสบประมาทจากบุคคลอื่น ๆ

อุทิศตน เป็นผู้เสียสละเวลา เสียสละแรงกายและแรงใจ ทุ่มเทในการทำงานอย่างเต็มกำลังความสามารถ อุทิศตนเป็นแบบอย่างที่ดีแก่ลูกศิษย์ สร้างสรรค์ผลงานใหม่ ๆ อยู่เสมอ

เอาใจใส่ ดูแลลูกศิษย์ด้วยความเอาใจใส่อย่างจริงจัง ให้ความรักความเมตตาอย่างเท่าเทียมเสมอภาค โดยเน้นผู้เรียนเป็นสำคัญ รักลูกศิษย์เหมือนลูกตามคำขวัญที่ว่า "โรงเรียนเปรียบเสมือนบ้าน ลูกศิษย์เหมือนลูกหลานของเรา"

อุตสาหะ ค้นคว้าและแสวงหาความรู้อย่างต่อเนื่อง ตั้งใจทำงานและไม่ยกเลิกกลางคัน ถึงแม้ว่าจะมีอุปสรรคและปัญหา ตลอดจนพัฒนาตนไปสู่บุคคลแห่งการเรียนรู้

อ่อนน้อมถ่อมตน มีกิริยามารยาทเรียบร้อย อ่อนน้อมถ่อมตน เป็นมิตรกับทุกคน สามารถควบคุมตนเองให้อยู่ในสภาพปกติ วางตนให้ถูกต้องเหมาะสม ไม่หยิ่งยโส ไม่โอ้อวดเกินความจริง รู้กาลควรไม่ควร เพราะเมื่อเรามอบความอ่อนน้อมถ่อมตนต่อเขา เขาก็จะมอบความเมตตาแก่เรา

เอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ มีความเมตตากรุณา ให้ความช่วยเหลือลูกศิษย์และทุกคนด้วยความเสมอภาคและเป็นธรรม เห็นอกเห็นใจ ไม่ดูถูกเหยียดหยามคนที่ต่ำกว่าหรือด้อยกว่า ประเพณีไทยสอนให้คนไทยมีความเอื้อเฟื้อเผื่อแผ่ โดยเฉพาะการต้อนรับแขกที่ไปมาหาสู่ โดยถือว่า "ใครมาถึงเรือนชานต้องต้อนรับ" ค่านิยมนี้เป็นเรื่องที่ดี ควรได้รับการส่งเสริมให้เป็นเอกลักษณ์ของสังคมไทย แต่ควรปรับปรุงให้เหมาะสมสอดคล้องกับสภาพเศรษฐกิจและสังคมปัจจุบัน

เอกลักษณ์ ส่งเสริมคุณธรรม จริยธรรม ประเพณีและค่านิยมที่ดีงาม โดยเฉพาะชาติไทยมีเอกลักษณ์ที่สำคัญ ได้แก่ การยกย่องและเทิดทูนสถาบันพระมหากษัตริย์ ความรักชาติและการปกครองในระบอบประชาธิปไตย ความศรัทธาในพระพุทธศาสนา สังคมไทยเป็นสังคมยึดมั่นในระบบเครือญาติ นอกจากนี้ ควรทำความเข้าใจถึงเอกลักษณ์วัฒนธรรมของประเทศเพื่อนบ้านเพื่อสร้างความสามัคคีปรองดอง

องอาจใช้ภาษาและการสื่อสารอย่างหลากหลาย ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษ มีความสามารถในการใช้เทคโนโลยี และนำนวัตกรรม เทคโนโลยีมาใช้สื่อสาร และจัดการเรียนการสอนให้เกิดคุณภาพ ตลอดจนรักษาสุขภาพอนามัยให้แข็งแรงสมบูรณ์

อัธยาศัย มีมนุษยสัมพันธ์กับทุกคน มีน้ำใจ สามารถผูกมิตรกับคนทุกระดับโดยไม่คำนึงถึงเชื้อชาติ ศาสนา ให้เกียรติทุกคนและมีอัธยาศัยที่ดีงาม เบิกบานแจ่มใสอยู่เสมอและมีอารมณ์ขัน สามารถแทรกอารมณ์ขันในการเรียนการสอน และการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ เพื่อให้เกิดสภาพและบรรยากาศเชิงบวก สามารถทำงานร่วมกับคนอื่นได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยมีการติดต่อสื่อสารกันระหว่างบุคคล ระหว่างกลุ่ม เพื่อให้ทราบความต้องการแต่ละบุคคลหรือกลุ่ม รวมถึงสามารถใช้แรงจูงใจและประสานความต้องการของบุคคลและกลุ่ม ให้ผสมผสานกลมกลืนเพื่อให้เกิดความเข้าใจตรงกัน

"10 อ" จึงเป็นคุณลักษณะของครูคุณภาพในประชาคมอาเซียน ครูทุกคนสามารถนำไปประยุกต์ใช้ได้ โดยการปรับปรุงและพัฒนาตนเองให้เป็นแบบอย่างที่ดีแก่ลูกศิษย์และคนทั่วไป เพื่อไทยจะได้ก้าวเข้าสู่ประชาคมอาเซียนได้อย่างภาคภูมิใจ


ที่มา : ประชาชาติธุรกิจออนไลน์

• Tweet