เผยรับสั่ง ในหลวง รัชกาลที่ 9 กับการพระราชทานปริญญาบัตรด้วยพระองค์เอง

[เลิศชาย ปานมุข]

พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช เริ่มพระราชทานปริญญาบัตร แก่สถาบันการศึกษา มาตั้งแต่ ปี พ.ศ. ๒๔๙๓ และหลังจากนั้นบัณฑิตทุกคนก็เฝ้ารอ ที่จะได้รับพระราชทานปริญญาบัตรจากพระหัตถ์อย่างใจจดใจจ่อ ภาพถ่ายวันรับพระราชทานปริญญาบัตร กลายเป็นของล้ำค่า ที่ต้องประดับไว้ตามบ้านเรือนและเป็นสัญลักษณ์แห่งความสำเร็จ ของหนุ่มสาวและความภาคภูมิใจของบิดามารดา

พระองค์ทรงเห็นว่า "การพระราชทานปริญญาบัตร สำหรับผู้สำเร็จการศึกษาระดับปริญญาตรี มีความสำคัญเนื่องจากบางคนอาจไม่มีโอกาสศึกษาต่อในระดับมหาบัณฑิตและดุษฎีบัณฑิต" และรับสั่งว่า "จะพระราชทานปริญญาบัตรแก่บัณฑิตปริญญาตรี ไปจนกว่าจะไม่มีแรง" พระองค์ท่านเสด็จพระราชดำเนินพระราชทานปริญญาบัตรด้วยพระองค์เองเป็นเวลานานกว่า ๕0 ปี จนกระทั้ง ปี พ.ศ. ๒๕๔๔ จึงต้องยุติพระราชกิจในการนี้ลงด้วยพระชนมายุมากขึ้นประกอบกับทรงพระประชวร จึงทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้พระบรมวงศานุวงศ์เสด็จแทนพระองค์ โปรดให้ประดับธงชาติ ธงประจำประองค์ ธงประจำพระองค์ที่เสด็จแทน และให้ทอดผ้าทิพย์ อันประกอบด้วยครุฑพ่าห์ เพื่อสื่อความหมายเสมือนเสด็จพระราชดำเนินไปด้วยพระองค์เอง

ซึ่งเคยมีหนังสือพิมพ์เคยคำนวณว่า หากเสด็จพระราชดำเนินพระราชทานปริญญาบัตร ๔๙0 ครั้ง ประทับนั่งครั้งละประมาณ ๓ ชั่วโมง เท่ากับทรงยื่นพระหัตถ์พระราชทานใบปริญญาบัตร ๔๗0,000 ครั้ง หลังจากนั้นมีผู้กราบบังคมทูลให้ลดการพระราชทานปริญญาบัตรลง แต่ทรงมีพระราชกระแสรับสั่งว่า "ทรงเสียเวลายื่นปริญญาบัตรให้แก่บัณฑิต คนละ ๖-๗ วินาที แต่ผู้ได้รับมีความสุขเป็นปีๆ เปรียบเทียบกันไม่ได้"


ขอบคุณข้อมูลจาก ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล,wikipedia

• Tweet