เมื่อ: กรกฎาคม 30, 2015, 12:00:52 AM
ธรรมเนียมทหารล้อมวัง หรือล้อมพระบรมหาราชวังนี้เป็นธรรมเนียมที่สืบทอดกันมาตั้งแต่ครั้งกรุงเก่า แต่การที่ทหารจะมาล้อมพระราชวังนี้เห็นจะต้องเป็นเรื่องใหญ่พอสมควร เช่น เป็นการรักษาป้อมกำแพงพระราชวัง รักษาประตูวังเมื่อมีการซ่อมแซมครั้งใหญ่ และที่สำคัญคือ ?ถวายความปลอดภัยองค์รัชทายาทในช่วงเวลาผลัดแผ่นดิน? ดังที่จะขออธิบายในกรณีหลังดังนี้ ในสมัยกรุงศรีอยุธยานั้น เมื่อพระเจ้าอยู่หัวมีพระอาการประชวรหนักใกล้จะสวรรคต พระราชวงศ์ผู้ใหญ่หรือเจ้าพระยากลาโหมจะต้องทำหน้าที่ในการสั่งการเจ้ากรมทหาร เพื่อนำกำลังไปปิดล้อมกำแพงวังอันเป็นที่ประทับของ องค์พระมหาอุปราช,องค์พระยุพราช,หรือองค์รัชทายาท เนื่องจากมีความเสี่ยงต่อการถูกลอบปลงพระชนม์จากขบถ หรือผู้ที่ไม่เห็นด้วยในการสืบราชบัลลังก์ ณ ขณะนั้น
ในสมัยกรุงรัตนโกสินทร์เองก็ปรากฏธรรมเนียมทหารล้อมวังในคืนผลัดแผ่นดินเช่นกัน ดังที่มีการบันทึกถึงสองครั้ง คือครั้งที่1 ตรงกับวันที่29 กันยายน 2411 ขณะนั้นพระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่4ทรงพระประชวรหนักจวนจะสวรรคต ณ พระที่นั่งภานุมาศจำรูญในพระบรมหาราชวัง ด้านเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ผู้เป็นเจ้าฟ้าชายใหญ่ประทับอยู่ที่พระตำหนักสวนกุหลาบ ซึ่งขณะนั้นพระองค์ก็กำลังพระประชวรหนักเช่นเดียวกัน เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ สมุหพระกลาโหมจึงเร่งประชุมข้าราชการทั้งปวงเห็นว่า พระเจ้าอยู่หัว และพระราชโอรสเจ้าฟ้าชายใหญ่ประชวรหนักกันทั้งคู่ อาจมีผู้ใดคิดแย่งชิงพระราชบัลลังก์ได้ เจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์จึงจัดตั้งกองทหาร ล้อมวงรักษาพระบรมมหาราชวังอย่างเข้มแข็ง และส่งทหารอีกกองหนึ่งไปล้อมรักษาถวายความปลอดภัยรอบๆพระตำหนักสวนกุหลาบ
ครั้งที่2 ตรงกับวันที่23ตุลาคม2453 เป็นวันที่พระเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่5ทรงพระประชวรหนัก อยู่บนพระที่นั่งอัมพรสถาน ซึ่งในขณะนั้นเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ ผู้เป็นองค์รัชทายาท ได้เฝ้าดูพระอาการอยู่บนพระที่นั่งด้วย กรมหลวงนครไชยศรีสุรเดช ผู้เป็นผู้บัญชาการกรมยุทธนาธิการ จึงเข้าเฝ้าเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธ เพื่อขอพระอนุญาตนำกองกำลังทหารเข้าล้อมพระราชวังดุสิตเพื่อเป็นการถวายความปลอดภัยแก่องค์รัชทายาทให้ถูกต้องตามแบบธรรมเนียมโบราณ....ด้านเจ้าฟ้ามหาวชิราวุธจึงมีพระดำรัสกลับไปว่า"ทำเถิดเห็นจะเป็นธรรมเนียม"
อ้างอิง: หนังสือปิยมหาราชจอมกษัตริย์,ประวัติต้นรัชกาลที่ 6
« แก้ไขครั้งสุดท้าย: ตุลาคม 22, 2015, 11:42:48 PM โดย เลิศชาย ปานมุข »
