6 เทคนิค พัฒนาแผนการสอนสำหรับคุณครู

[เลิศชาย ปานมุข]

?แผนการสอน? นั้นถือเป็นหัวใจหลักที่สำคัญของการเรียนรู้สำหรับนักเรียน ซึ่งตัวครู-อาจารย์ก็ต้องใช้ทั้งเวลาและความรู้ในการวางแผนการสอนให้มีประสิทธิภาพและประสิทธิผล รวมถึงให้เหมาะสมสำหรับการเรียนการสอนของเด็กแต่ละช่วงวัย 6 เทคนิคต่อไปนี้ จะเป็นตัวช่วยให้อาจารย์ได้มีแนวทางไปประยุกต์ใช้ในการวางแผนการสอนได้อย่างครอบคลุมและจัดการให้เหมาะสมสำหรับนักเรียนของตน

1. กำหนดระยะเวลาที่แน่นอน

อันดับแรกเริ่มด้วยการกำหนดระยะในการวางแผนการสอนที่แน่นอน เพื่อให้มั่นใจว่า ตัวครู-อาจารย์จะไม่เสียเวลาไปโดยเปล่าประโยชน์ในช่วงระยะเวลาที่สำคัญนี้

2. ใช้เทคโนโลยีให้เป็นประโยชน์

เครื่องมืออิเล็กทรอนิกส์ได้เกิดขึ้นมากมายเพื่อให้ครู-อาจารย์นั้นสามารถนำไปประยุกต์ให้เกิดความสะดวกสบายมากขึ้น เช่น การบันทึกแผนการสอนไวใน ?Outlook? ซึ่งสามารถเพิ่มเติมได้ รวมไปถึงการใช้แอพพลิเคชั่นที่เรียกว่า ?iDoceo? ที่สามารถนำมาปรับใช้กับเอกสารแผนการสอน และที่สำคัญเพื่อความปลอดภัยของเอกสาร ครู-อาจารย์ก็สามารถนำไปฝากไว้ใน ?Google Drive? หรือระบบคลาวด์ ยิ่งถ้าหากครู-อาจารย์ต้องมีการทำงานร่วมกัน ก็ยังสามารถแบ่งปันเอกสารง่ายๆ ผ่านทาง ?Google Drive? รวมถึงการฝากไฟล์ในระบบคลาวด์ก็ยังทำให้ครู-อาจารย์สามารถเปิดไฟล์เอกสารได้จากทุกอุปกรณ์ และในการบันทึกแผนการสอนต่างๆ ที่พบบนเว็บไซต์ ก็สามารถใช้แอพพลิเคชั่นที่เรียกว่า ?Evernote? เป็นต้น

3. ถามตัวเองเพื่อความมั่นใจ

ในการวางแผนการสอนนั้น ควรให้การมุ่งเน้นไปที่ว่า เด็กจะได้เรียนรู้อะไรและอย่างไรมากกว่าการมุ่งเน้นไปที่ตัวงาน โดยคำถามต่อไปนี้ จะเป็นตัวช่วยในการวางกรอบแนวความคิดในการพัฒนาแผนการสอนได้

          1. อะไรคือความรู้และทักษะที่สำคัญที่ต้องให้นักเรียนได้เรียนรู้ และจะสร้างสรรค์วิธีการท้าทายได้อย่างไร?
          2. อะไรที่เป็นความเข้าใจผิดที่มักเกิดขึ้นโดยทั่วไป แล้วตัวครู-อาจารย์เองจะป้องกันหรือขจัดออกไปได้อย่างไร?
          3. ครู-อาจารย์จะรู้ได้อย่างไรว่าพื้นฐานความรู้ของเด็กในเรียนในชั้นนั้นมีอะไรบ้าง?
          4. เมื่อไหร่ที่ครู-อาจารย์สมควรจะแสดงให้เห็นถึงวิธีการที่จะนำความรู้และทักษะใหม่ๆ ไปใช้?
          5. คำถามอะไรที่ครู-อาจารย์ควรใช้ในห้องระหว่างการเรียนการสอน เพื่อให้แน่ใจว่านักเรียนเข้าใจในสิ่งที่กำลังเรียนรู้อยู่ในขณะนั้น
          6. คำถามอะไรที่จะสามารถใช้ท้าทายนักเรียนได้ เมื่อครู-อาจารย์นั้นมั่นใจแล้วว่า นักเรียนในชั้นรู้พื้นฐานที่สำคัญแล้ว
          7. จุดไหนในแผนการสอนที่จะเปิดโอกาสให้นักเรียนได้มีการฝึกปฏิบัติโดยใช้ทักษะการเรียนรู้ใหม่ๆ ที่เพิ่งเรียนรู้
          8. เน้นย้ำในช่วงสุดท้ายของบทเรียน ยกตัวอย่างเช่น สิ่งไหนที่นักเรียนคิดว่าเป็นส่วนที่ยากที่สุดในบทเรียน เพื่อที่ว่า ในครั้งต่อไปจะกลับมาทบทวนหรือเน้นย้ำอีกครั้งได้
 
4. เรียนรู้จากสิ่งที่เป็นไปด้วยดี

การประเมินผลและการจัดการแผนการสอนนั้น จะก่อให้เกิดความเครียดน้อยลงและมีประสิทธิภาพมากขึ้น หากแต่ละบทเรียนนั้นมีข้อเสนอแนะที่สำคัญในสิ่งที่เป็นไปได้ด้วยดีและความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นได้ ลองใช้ช่วงเวลาท้ายของการประมวลแผนการสอนในการเน้นย้ำในสิ่งที่ควรปรับเปลี่ยนที่ครู-อาจารย์ต้องทำในอนาคต

5. อย่าหมกมุ่นกับแผนการสอนจนเกินไป

การวางแผนการสอนนั้น ต้องอาศัยการคิดพิจารณาถึงรายละเอียดแบบแผนเพื่อไห้ถึงเป้าหมายที่ได้วางไว้ โดยในรายละเอียดแต่ละจุดแต่ละข้อนั้น ต้องมีมากพอที่จะสามารถจัดวางอยู่ในเส้นทางที่เหมาะสม โดยที่ก็สามารถให้ความยืดหยุ่นในรายละเอียดเพื่อการปรับเปลี่ยนแก้ไขในจุดที่ไม่เหมาะสมได้ และการวางแผนนั้งต้องอาศัยจุดสำคัญที่น่าสนใจ ซึ่งอาจเปิดเป็นประเด็นคำถามเพื่อกระชับความเข้าใจสำหรับเด็กๆ อีกทั้งควรมีการเตรียมการล่วงหน้าในสิ่งที่เด็กอาจเกิดคำถามหรือไม่เข้าใจ และที่สำคัญจงจำไว้ว่าการวางแผนการสอนนั้น ก็เพื่อเสริมสร้างการเรียนการสอนของครู-อาจารย์ ไม่ใช่มีไว้เพื่อจำกัดความคิดของตน
 
6. สอนน้อยๆ แต่ย้ำเตือนบ่อยขึ้น

บางทีการเรียนการสอนที่ป้อนข้อมูลมากจนเกินไป อาจเกินความสามารถของเด็กที่จะเก็บเกี่ยวหรือรับรู้ได้ ในขณะที่การสอนที่น้อยและมีการให้เด็กๆ ได้มีโอกาสได้ทบทวนบ่อยๆ อาจทำให้เด็กๆ เกิดการเรียนรู้ ดังนั้นการวางแผนแต่ละบทเรียน อาจเพิ่มการเชื่อมโยงไปยังบทเรียนก่อนหน้า และทบทวนอีกครั้งในช่วงปลายเทอม เป็นต้น
แหล่งที่มา :

http://www.kusol.org/article/detail/id/8958#
http://www.theguardian.com/teacher-network/2016/jan/05/new-year-resolutions

• Tweet