ความคิดจิตใจของสุภาพชน
ดังหนึ่งตะวันเจิดจ้าฟ้าสดใส
ไม่จำเป็นต้องเสแสร้งแกล้งปิดบังต่อผู้ใด
ความปราดเปรื่องของสุภาพชน
ดังหนึ่งหยกเขียวใสไข่มุกงามที่เก็บไว้
มิควรจะเผยให้ใครรู้เห็นได้โดยง่าย
นิทัศน์อุทาหรณ์
คนขายสีกับคนขายวัว
ชายคนหนึ่งชื่อ หยีฝู เป็นคนแคว้นเย่ เขาเรียนวิธีทำเงินได้อย่างหนึ่ง คือ เมื่อเก็บน้ำมันยางจากต้นชิที่เขาปลูกอยู่บนภูเขาได้หลายร้อยถังแล้ว ก็นำไปจำหน่ายยังแคว้นอู๋
แต่พร้อมกันนั้น เขาก็ลอบเอาใบชิมาเคี่ยวจนเป็นยาง แล้วปนเข้าไปในน้ำมันยางแท้ หวังจะหลอกพ่อค้าน้ำมันยางในแคว้นอู๋ จะได้เงินมากขึ้นอีกสักหน่อย
แต่พ่อค้าแคว้นอู๋จับได้ไม่ยอมซื้อน้ำมันยางจากหยีฝูอีกต่อไป หยีฝูจึงต้องขาดทุนย่อยยับ ตกต่ำลงกลายเป็นขอทานในที่สุด
ในราชวงศ์เหลียงก็มีชายคนหนึ่งชื่อหมิงซานปิน เขายากจนมากไม่มีอะไรจะกิน จึงจำต้องจูงวัวไปขายในตลาด
เมื่อได้ตกลงซื้อขายกันเสร็จ ผู้ซื้อจะจูงวัวไป หมิงซานปินกลับท้วงว่า " ท่านคิดให้ดีอีกสักครั้งเถิด! วัวของข้าพเจ้าตัวนี้เคยป่วยมาก่อน "
ผู้ซื้อได้ฟังดังนั้น ก็บอกเลิกซื้อขอเงินคืนในทันที
คนทั้งหลายที่เห็นเหตุการณ์พากันหัวเราะว่า หมิงซานปินช่างโง่เขลาเสียจริงๆ
แต่หมิงซานปินกลับเห็นว่า " วัวขายได้ แต่ความซื้อสัตย์สุจริตของข้าขายไม่ได้ " !
ถูกทีเดียว คนที่มีคุณธรรมก็จะต้องเป็นเช่นหมิงซานปินผู้สัตย์ซื่อไม่ว่าจะต่อตัวเองหรือผู้อื่น ล้วนแต่จะต้องซื่อสัตย์สุจริตเยี่ยงเดียวกับหมิงซานปินทั้งสิ้น สิ่งที่อยู่ในใจมิได้มีอันใดที่ไม่บริสุทธิยุติธรรม จะสว่างไสวดังเช่นแสงตะวันอันเจิดจ้าและฟ้าสีครามอันสดใส คนทั้งหลายพอเห็นเข้าก็เข้าใจได้ในทันที
ตรงกันข้าม ความรู้ความสามารถของเขา กลับจะมิใช่เป็นที่รู้เห็นกันได้ง่าย ผู้มีคุณธรรมจะเป็นดังหนึ่งหยกงามที่เปี่ยนเหอค้นพบในสมัยชุนชิวเมื่อ 2700 กว่าปีก่อนโน้น คนธรรมดาสามัญเห็นว่าเป็นแต่เพียงหินก้อนหนึ่งเท่านั้น ผู้เชี่ยวชาญที่มีสายตาดีจึงจะมองออกว่ามันเป็นหยกวิเศษซึ่งสดใสบริสุทธิอันประมาณค่ามิได้!
เพราะฉะนั้น ถ้าหากว่าไข่มุกสวยงามแวววาวติดอยู่บนเปลือกนอกของหอย แสงประกายวาววับเป็นมันที่เปล่งออกไปทั้งสี่ทิศ ก็จะเท่ากับเป็นการล่อเรียกให้ผู้คนทั้งหลายต่างรุมกันเข้าไปหยิบฉวยครอบครองไว้อย่างไม่อาจหลีกเลี่ยงได้
คนเรามักจะเป็นดังนั้น คนที่มีความรู้ความสามารถไม่มากนัก มักจะสร้างความไม่พอใจแก่ผู้อื่นได้ง่าย
คนที่มีความรู้และคุณธรรมจริงๆ จะไม่เป็นเช่นนั้น ความปราดเปรื่องของเขาแม้วาววามดังหนึ่งไข่มุก แต่เขารู้ว่าควรจะใช้ความนอบน้อมถ่อมตนอย่างไรมาปกปิดไว้
ซึ่งก็เหมือนดังเช่นฟ้าผู้สร้างทุกสิ่งทุกอย่าง เมื่อสร้างไข่มุกที่สวยงามที่สุดในโลกในครั้งแรก ก็ได้ซ่อนมันไว้ภายในเปลือกหอยอันมีภายนอกขรุขระ ไม่น่าสนใจแต่อย่างใดเลย
หงอิ้งหมิง ( สมัยราชวงศ์หมิง ) " สายธารแห่งปัญญา "
ที่มา : http://pumalone.blogspot.com/2012/12/blog-post_7897.html
